Sektör ya da faaliyet alanı farketmeksizin, ürün veya hizmet üretimi yapan her kuruluş, çalışmalarının sürekli olmasını istemektedir. Faaliyetleri farklı nedenlerden ötürü kesintiye uğrayan her kuruluş, ortaya çıkan zararları en aza indirmek için çalışma sistemini en kısa sürede tekrardan devreye almak için yoğun çaba sarfetmektedir. Bu nedenle, işlerin aksamasına neden olabilecek her türlü tehdit için genellikle önceden önlem alınmaktadır. Bu çervçevede, geliştirilen bir standart olan ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi, kuruluşların iş sürekliliğini sağlayabilmesi için izlemesi gereken adımları ortaya koymaktadır.
ISO 22301 ‘de iş sürekliliği; bir organizasyonda, kesintiye uğrayan çalışmaların, verilen aradan sonra kabul edilebilir düzeyde sürdürülebilme kapasitesine verilen addır. Yani, bir kuruluşun çalışmalarının aksamasına, hatta durmasına neden olabilecek, kuruluşun marka değerini, çıkarlarını veya itibarını zedeleyebilecek her türlü tehdit unsuruna karşı, kuruluşun bir bütün olarak verdiği tepki veya direncin ana çerçevesini meydana getiren süreçlerin tamamı, iş sürekliliği olarak adlandırılmaktadır. ISO 22301
İş Sürekliliği Yönetim Sistemi de bu tehditleri veya olumsuz gelişmelerin neler olabileceğini belirtmekte, böyle durumlarda izlenmesi gereken yolları ve sistemin tekrar eski haline dönmesini sağlayacak adımları ortaya koymaktadır.
ISO 22301 , daha önce yürürlükte olan BS 25999 İş Sürekliliği Standardı’nın gelişmiş bir ISO versiyonu olarak düşünülebilir. Halihazırda, 160 ülkenin onayından geçen ISO 22301 , kuruluşlara birçok konuda avantaj sağlamaktadır.
ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi’ne Entegre Olmanın Faydaları
ISO 22301 standardını uygulayan kuruluşların elde ettiği avantajlardan bazıları şunlardır:
Mevcut çalışma sistemininin aksamasına neden olabilecek gelişmelerin neler olduğunun doğru bir şekilde saptanabilmesi.
Olası kriz zamanlarında sağlıklı bir kriz yönetiminin yapılabilmesi.
Ürün ya da hizmet faaliyetlerinin aksamasından doğan maliyetlerin en aza indirilmesi.
Piyasada rekabet gücünün artırılması ve saygınlık kazanılması.
Kuruluşun bütün paydaşlarının (ortaklar, müşteriler, tedarikçiler, çalışanlar vs) ihtiyaçlarının doğru şekilde sağlanması.
Kriz zamanlarında dahi çalışmasının aksaması kabul edilemez olan sistemlerin sürekli olarak çalışır vaziyette olmasının temin edilmesi.
ISO 22301 Kimlere Yöneliktir?
Bu standart, faaliyet gösterdiği sektör veya hizmet türü farketmeksizin her kuruluş tarafından uygulanabilmektedir. Bazı kurumlar, bu sistemi doğrudan uygulamak zorunda kalırken, bazıları ise kısmen uygulayabilirler. Bunun yanında, bütün süreçlerinde ISO 22301 ‘i uygulayan organizasyonlar olduğu gibi; bu standardı, iş sürekliliğinin azami derece önem arz ettiği bazı birimlerinde uygulayan kuruluşlar da mevcuttur.
ISO 22301 Kapsamı
İlk üç bölümünde sırasıyla kapsam, atıf yapılan referanslar ve tanımlamalara yer verilen standardın diğer başlıkları şu şekildedir:
1. Organizasyon
2. Liderlik
3. Planlama
4. Destek
5. Operasyon
6. Performans değerlendirme
7. İyileştirme
Standart kapsamında genel olarak PUKÖ (Planla – Uygula – Kontrol et – Önlem al) modeli uygulanmaktadır. Böylelikle, kuruluşlar, bu sistemin uygulanmasını öncelikli olarak planlaması gerekmektedir. Akabinde uygulama adımlarını gerçekleştirdikten sonra sistemin çalışabilirliğini izlemeli ve takip etmelidir. Sistemin uygulanmasına neden olabilecek gelişmeler için de gerekli önlemleri almalıdır.