Kurumlar için artık veriler her geçen gün artmanın ötesinde sanallaştırma, bulut bilişim gibi kavramların da ortaya çıkması ile bunları yönetmesi ve koruması da ayrı bir iş yükü ve çok daha büyük riskler haline gelmiş durumda.
Veri merkezinde, bulutta veya kişisel bilgisayarlarda depolanan verilerin, herhangi bir sebepten ötürü zarar görmesi hem çalışma sürelerini etkileyecek hem de veri kaybından doğan maddi zararlar verecektir. Yapılan araştırmalar sonucu kaybolan verilerin geri dönülememesi birçok şirketin kapanmasına kadar çok büyük zararlara sebep verebiliyor.
Temel olarak bilgi kayıplarının 4 temel sebebi vardır; bunlardan ilk olarak insandan kaynaklanan hatalar gelir, bunları donanım arızaları, yazılım hataları ve doğal afetler takip eder. İnsanlar her ne kadar sistemin bir parçası da olsa güvenilmezdir, bilerek veyahut bilmeyerek hata yapabilirler ve sisteme zarar verebilirler. Yeni sistemler her ne kadar çok daha gelişmiş ve hata oranları azalmış olmasına rağmen, halen arızalar çıkarabilir hatta tamamen bozulabiliyorlar. Modern yazılımlar artık birçok testlerden geçtikten sonra bizlere sunulsa da hala hatalar çıkabilmekte ve veri kayıplarına sebep verebilmektedir. Doğal afetler ise ne yazık ki bizim kontrolümüzde olmayan, deprem, sel, yangın gibi olaylardan ötürü yaşanabilecek kayıplar ise çok daha büyük problemlere yol açabilmektedir.
Bu nedenle kurumlarda çalışma süreçlerine bağlı olarak, yedekleme sistemlerin kurulması ve bu işlemlerin günlük olarak takip edilmesi ve geri dönüş senaryolarının oluşturulması gerekmektedir.
Veri yedekleme işlemleri, mühendislik standartlarına uygun olarak, doğru bir yedekleme politikasına ihtiyacı vardır. Yedekleme politikasının yerine getirilebilmesi için ise, detaylı bir belge yönetimine ihtiyaç duymaktadır.
Tüm bu sorunları göz önünde bulundurarak yedekleme ve felaket çözümleri oluşturmamız bilgi yatırımımızı korumanın bir yolu olacaktır. Verilerimizi her senaryoyu göz önünde bulundurarak birer kopyasına sahip olursak, her hangi bir kopyanın bozulması anında problemleri ve veri kayıplarını azami sürelere çekmiş oluruz.
Yedekleme ve Geri Alma
Yedekleme programları sizlere birçok yedekleme ve geri alma çözümleri sunmakta sistemlerinizin en üst sevide koruması için tasarlanmış durumdadır aşağıda bunları başlıklar halinde bulabilirsiniz;
- Yerel ve geniş ağ üzerinden merkezi yedekleme
- SAN / NAS mimarileri üzerinde yedekleme
- Sunucu bağımsız yedekleme
- Uygulamaların eş zamanlı olarak yedeklenmesi
- Değişken tabanlı ve sentetik yedekleme
- Sanal Teyp Kütüphanesi
- Teyp tabanlı yedekleme
- Disk tabanlı yedekleme
- Bulutta yedekleme
- Disk kütüphaneleri
- Kademeli yedekleme
- Anlık geri yükleme
- Sistem kurtarımı
- Masaüstü ve mobil cihazların yedeklenmesi
Felaket Kurtarma Çözümleri
Kurumlar, var olan sistemlerin kritikliğine göre bu sistemlerin güvenilirliğini, servis seviyesini ve ayakta kalma süresini mümkün olduğunca ayakta tutmak ve olası felaketlere karşı önlem almak zorundadır. Bu yöntemlerle sistemin korunmasını sağlayarak iş sürekliliğini garanti etmek ve kritik sistemlerde veri kayıplarının engellenmesi hedeflenmektedir.
Geri Dönüş Noktası (RPO) ve Geri Dönüş Süresi (RTO) felaket senaryoları tasarlanırken ilk dikkate alınması ve hesaplanası gereken değerlerdir. Bu değerlere göre kendi ihtiyacınızı belirleyip size uygun olan çözümleri seçmelisiniz. Felaket kurtarımına yönelik çözümleri aşağıda bulabilirsiniz;
- Sunucu tabanlı senkron ve asenkron replikasyon
- Disk sistemi bazlı senkron ve asenkron replikasyon
- Bulut depolama
- Kartuş kasa yönetimi
- Mantıksal disk aynalama
- Felaket kurtarma planlaması
- İş sürekliliği planlaması
Kullanacağınız bu işlemlerin otomatikleştirilmesi sonucu sistemlerinizin korunmasını azami sürelere indirerek veri kaybını ve geri dönüş sürelerini en alt düzeye indirip ve kesinti sürelerini de azaltmış olacaksınız.
RPO/RTO
Var olan yapının diğer bölgedeki yapıyla arasında geçen eşleşme süresine yani potansiyel bir felaket sırasında kaybolabilir veri miktarını yansıtan süreye RPO deriz.
RTO ise sizin olası bir felaket durumunda sistemi ne kadar sürede tekrar devreye aldığınız zamandır.
Belge Yönetimi
Kurumlarda ki veriler hızla büyürken, bir yandan da verileri doğru şekilde değerlendirmek gerekmektedir. Bu süreçte verilerin önemine göre sınıflandırmak ve saklamak büyük bir önem kazanmaktadır. Bunları hizmet seviye anlaşmaları, yedekleme stratejileri ve geri dönüş senaryoları ile belirlemek gerekmektedir.
Arşivleme Çözümleri
Kurumların kuruluş sürelerine göre tüm verilerini aktif kullanma oranları da zamanla azalmaktadır. Bu verileri arşivleyip ihtiyaç anında kullanarak hem eskiyen verilerin gereksiz olarak yer kaplamasını engelleyip hem de sistemlerinin daha hızlı olarak çalışmasını sağlamaktadır.
Arşivleme çözümleri kurumlara etkin saklama ve saklanmış verinin hızlı bir şekilde geri kullanma çözümü sunmakla beraber, içerik arama seçenekleri de sunmaktadır. Ayrıca kullanıcıya hedefli biçimde otomatik arşivleme de(gün, ay, yıllık) sağlar.
Kurumlar arşivleme çözümlerini isterlerse şirket politikaları gereği uzun süreli korumalara da olanak sağlayarak, güçlü arama ve keşif özellikleri ile şirket idaresi, risk yönetimi ve yasal korumaya yönelik çözümlerde sunmaktadır.
Teyp tabanlı yedekleme
Teyp tabanlı yedekleme çok eski ve halen vaz geçilmez bir yedekleme yöntemidir. Her ne kadar bu yedekleme yöntemi diske yedek almaktan çok daha uzun sürse de teyp tabanlı yedekleme maliyetinin aynı kapasiteye sahip disk tabanlı yedekleme maliyetinden daha düşük olması ve saklama olanaklarının daha fazla ve daha dayanıklı olduğu için tercih sebebidir. Ayrıca teyp tabanlı yedeklemeler uzun süreli saklanacak veriler için de tercih edilen sebeplerden biridir.
Sanal Teyp Kütüphanesi
Teyp tabanlı yedeklemeye alternatif olarak çıkan tek bir noktadan yönetimini sağlamak için tasarlanmış olan bu yedekleme yöntemi, günlük teyp kartuşlarının maliyetini azaltmak için kullanılmaktadır. Çalışma prensibi olarak teyp tabanlı yedekleme sistemine benzemesine rağmen aslında veri disklerinden oluşan sanal bir teyp ünitesiymiş gibi çalışan bir disk sistemidir. Ayrıca yedekleme ve geri dönüm süresi olarak teyp tabanlı yedekleme sistemine oranla çok daha hızlı çözüm sunmaktadır.
Veri Tekilleştirme
Tekilleştirme günümüzde bizi hem yedeklemedeki gereksiz veri depolamalarından hem de bunlar için kullandığımız fazla kaynaklardan kurtaran en iyi çözümdür demek yanlış olmayacaktır. Sağlamış olduğu teknoloji sayesinde veri yedeklemesi yaparken alınmış olan yedeklerin içerisinden tekrarlananlar olursa bunları yedeklemeyip sadece işaretleyerek bizleri gereksiz veri depolamasından kurtaracaktır. Böylece depolama alanlarının da daha az kullanımını sağlayacaktır.
Tekilleştirme, yedekleme programları dosya tabanlı veya blok tabanlı olarak çalışmaktadır. İkisinin de kullanım alanı farklı olmakla beraber blok tabanlı olarak alınan tekilleştirmenin dosya tabanlı olarak alınan tekilleştirmeye oranla çok daha iyi sonuçlar vermektedir.
Veri Yedekleme Yöneticisi
Veri yedekleme yöneticisi yukarıda bahsettiğim ve bahsedemediğim daha birçok yedekleme yöntemlerine hâkim olmakla beraber, belge yönetimini de detaylı olarak yaparak, tüm sistemlerinin yedeklerini düzenli olarak alması, felaket senaryolarını, geri dönüş senaryolarını oluşturması ve bunların periyodik olarak uygulamasını sağlamakla beraber bir sorun halinde hemen müdahale etmekle yükümlüdür. Veri yedekleme yöneticisinin sorumlu olduğu sistemlerin yedekleri almanın yanında o sistemlerin çalışma prensiplerini de bilmek zorundadır. Veri yedekleme yöneticisinin görev ve faaliyetlerini ise aşağıdaki listeleyebiliriz;
- Mühendislik standartlarına uygun belge yönetiminin hazırlanması
- İhtiyaç olan RPO/RTO sürelerinin belirlenmesi
- Yedekleme metotlarının belirlenmesi
- Yedekleme ömürlerinin belirlenmesi
- Arşivlenecek sistemlerin belirlenmesi ve arşivlenmesi
- Var olan sistemlerin yedeklemesi
- Geri alma testlerinin periyodik olarak yapılması
- Felaket anında sistemlerin azami sürede çalışmasını sağlamak
- Veri kaybı yaşandığında geri dönüşlerini sağlamak
- Düzenli yedekleme ve geri alma raporlarının oluşturulması
Veri yedekleme ve kurtarma sistemleri konusunda sizlerde uzmanlaşmak, var olan veya yeni kurulan yedekleme, arşivleme programlarınızı ve felaket kurtarma merkezinizi hatasız aynı zamanda sorunsuz yönetmek istiyorsanız Bilge Adam yedekleme ve arşivleme eğitimlerimize katılabilirsiniz.